Uygun fiyatlı üretilecek konutlara kamu bankaları düşük faizli destek sağlayacak. Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Bu durum Meclis ile alakalı bir durum değil, ilgili düzenlemenin ağustos aylarında aslında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’dan dar ve orta gelirlilere yönelik kredi koşullarının kolaylaştırılacağı ve ev sahibi olmanın kolaylaştırılacağı şeklinde ifade edilmişti.
Bir yandan da mali disiplin çerçevesinde ağustos ayında ikinci eve yönelik bazı kredi sınırlamaları getirilmiş, BDDK’nın buna ilişkin kararları düzenlemede yer almıştı. Önemli beklentilerden biri piyasada ilk defa ev almak isteyen kişilerin konut finansmanına erişimi, konut satışlarında ocak-ağustos döneminde yüzde 15 gerileme var. Bunun en önemli nedenlerinden bir tanesi de hiç şüphesiz finansmana erişimde yaşanan problem. Mevcutta özel bankalarda konut kredilerinden aylık yüzde 3 seviyesini geçmesiyle birlikte konut kredilerinin de ödenebilir seviyesinin çok uzağına çıkıldı.
Bir yandan da ülkemizde gün geçtikçe konut sahipliği oranında çeşitli düşüşler de görüyoruz. Bunu artırmanın en önemli unsurlarından biri şüphesiz ki birinci el dışında ikinci elde de bu konutlara yönelik kredi kampanyalarının sürdürülebilir bir mortgage modeli ile verilmesi olmalıdır.
KAMPANYADA FAİZ ORANI NE OLACAK?
Sektör açısından faizlerdeki beklentinin 1.20 ile 1.50 aralığında vadenin de 180 aya yakın vadeler çerçevesinde değerlendirildiğini söyleyebiliriz. Özellikle enflasyon çerçevesinde alınan tedbirler, enflasyona yönelik mali disiplindeki kredi hacimlerindeki yavaşlatmalar, bu kampanyaya ilişkin beklentilerde hızlı bir süreç alamayacağımızı gösteriyor.
DÜZENLEME NE ZAMAN HAYATA GEÇECEK?
Belki de bu düzenlemeler 2024’ün ilk çeyreğine kalabilir. Her ne kadar vatandaşlar açısından konuta erişim kolaylaştırması önemli olsa da özellikle faiz artışlarının yaşandığı ve mevduat sahipleri açısından yüksek oranlarda var olan faizler düşük oranlarda konut kredisi vermenin önündeki en büyük engel diyebiliriz.
Kampanya sonrasında fiyatların hızlı bir şekilde artacağını değerlendirmiyorum. Gayrimenkuldeki konut tarafından belli bir süredir konut fiyatları gerileme seyrini devam ettiriyor. Yüzde 20’ye yakın gayrimenkul fiyatları gerek fiyat gerilemesi nedeniyle gerekse de aylık bazda enflasyon düşüşleri nedeniyle düşmeye devam ediyor. Mevcut kredi kampanyası sınırlı bir tüketici grubu için olacağından yani evi olmayan, belli süredir o şehirde yaşayan, krediyi ödeme gücü olan belli bir kesime yönelik olacağı için fiyatların ben çok hızlı bir şekilde yükseliş göstereceğini düşünmüyorum.
Düzenlemenin çok yakın bir dönemde değil de 2024’ün ilk çeyreğine sarkabileceğini değerlendirmekte fayda var. Şu an için faiz geliri mevduatlar içinde avantajlı gibi görünse de şu unutulmamalıdır ki artan inşaat maliyetleri önümüzdeki dönemde de gayrimenkulü daha yüksek bir değere taşıyacaktır.
